Τρίτη 12 Ιουνίου 2012

Κρίση και διέξοδος


Γράφει ο Χρίστος Βερελής
τ. υπουργός - Υποψήφιος βουλευτής ΠΑΣΟΚ

Από την καθιέρωσή του το ευρώ είχε δομικά προβλήματα. Η κοινή νομισματική πολιτική δεν συνοδευόταν από ανάλογη δημοσιονομική και η ΕΚΤ συνέπλευσε με τις χώρες του πυρήνα, με συνέπεια το επιτόκιο παρέμβασης για τις χώρες της περιφέρειας να είναι ουσιαστικά αρνητικό, πυροδοτώντας έτσι διάφορες φούσκες.
Από την καθιέρωσή του το ευρώ είχε δομικά προβλήματα. Η κοινή νομισματική πολιτική δεν συνοδευόταν από ανάλογη δημοσιονομική και η ΕΚΤ συνέπλευσε με τις χώρες του πυρήνα, με συνέπεια το επιτόκιο παρέμβασης για τις χώρες της περιφέρειας να είναι ουσιαστικά αρνητικό, πυροδοτώντας έτσι διάφορες φούσκες.
Η Ελλάδα ήταν μια χώρα διπλής όψεως. Από τη μία τα επίπεδα του ΑΕΠ, του κατά κεφαλήν εισοδήματος, της κατανάλωσης, της ιδιοκατοίκησης, της μόρφωσης και της εξειδίκευσης του ανθρώπινου δυναμικού της ήταν ανεπτυγμένης χώρας. Ενώ από την άλλη, η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα των θεσμών και της πολιτικοοικονομικής ελίτ παρέπεμπαν σε τριτοκοσμική χώρα.



Η πορεία προς το ΔΝΤ: Το φθινόπωρο του 2009 ήλθε στην εξουσία η κυβέρνηση Παπανδρέου, με το περίφημο προεκλογικό «λεφτά υπάρχουν» και πρόγραμμα για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Οι αγορές την υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό, κυρίως λόγω της ισχυρής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και του «μεταρρυθμιστικού» λόγου.
Αγνοώντας τις θεωρίες συνωμοσίας και αξιολογώντας τα γεγονότα παρατηρούμε ότι:
  • Για το 2010 οι δανειακές ανάγκες της χώρας ανέρχονταν σε 25 δισ. ευρώ,
  • Οι τράπεζες θα έπρεπε να καλύψουν ανάγκες άνω των 60 δισ. ευρώ, είτε ρευστοποιώντας το χαρτοφυλάκιο ομολόγων με ζημία είτε προβαίνοντας σε δικές τους ομολογιακές εκδόσεις με υψηλό κόστος,
  • Το Δημόσιο εκείνη τη χρονική περίοδο αντλούσε κεφάλαια με κόστος 6% για μεσομακροπρόθεσμες περιόδους. Δυστυχώς, ακόμη και στο κομβικό αυτό σημείο για τη χώρα, πρυτάνευσε η επικοινωνία και όχι η ουσία. Με επαναλαμβανόμενους ερασιτεχνισμούς οδηγήθηκε η χώρα σε δημοσιονομικό αδιέξοδο.

Διέξοδος στο αδιέξοδο: Η Ελλάδα έχει ένα πλεονέκτημα. Το μέγεθος της οικονομίας της είναι μικρό και ευέλικτο. Για να επανεκκινήσει με ένα καινούργιο μοντέλο ανάπτυξης η οικονομία της χώρας μας, θα πρέπει για ένα χρονικό διάστημα να παγώσει η δημοσιονομική προσαρμογή, ώστε να υλοποιηθούν πρώτα οι αναγκαίες προσαρμογές των θεσμών. Για να επανέλθουν η κοινωνική ηρεμία και η ασφάλεια, θα πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα προγράμματα χαμηλού κόστους και εντάσεως εργασίας προσωρινού χαρακτήρα, που θα μειώνουν την ανεργία και θα αυξάνουν τον πλούτο της χώρας, δηλαδή δράσεις μεγάλης εσωτερικής προστιθέμενης αξίας. Μακροπρόθεσμα η χώρα πρέπει να αποκτήσει κατεύθυνση ενίσχυσης κλάδων με προοπτικές ανάπτυξης. Οι τομείς αυτοί είναι γνωστοί, ξεκινώντας κυρίως από τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα.
Ετσι δεν υπάρχει καμία υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι η ελπίδα βρίσκεται στις ρίζες.