Γράφει ο Βασίλης Πάικος
Δημοσιογράφος
Αν ο Αλέξης Τσίπρας, την περασμένη Δευτέρα το πρωί, επέλεγε τη ρήξη. Και επέστρεφε στην Αθήνα δίχως συμφωνία. Καταγγέλλοντας τους εταίρους και δανειστές ως άθλιους εκβιαστές. Ως υπονομευτές των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών και, ως εκ τούτου, ως νεκροθάφτες της ίδιας της ευρωπαϊκής ιδέας. Θα είχε, ασφαλώς, όλα τα δίκια του κόσμου. Και, σίγουρα, θα εισέπραττε τα εύσημα σημαντικής μερίδας της ελληνικής, της ευρωπαϊκής, αλλά και της διεθνούς κοινής γνώμης. Δεν αποκλείεται να διοργανώνονταν και συλλαλητήρια επ' ονόματί του, σ' όλο τον κόσμο.
Ποιος θα μπορούσε όμως να πει, έτσι, με το χέρι στην καρδιά (αλλά και στο μυαλό), ότι θα ήταν υπεύθυνος ηγέτης; Υπεύθυνος απέναντι στον λαό και στις ανάγκες του. Υπεύθυνος απέναντι στην Ιστορία...
Θα μπορούσε πράγματι, σ' αυτή την περίπτωση, να κομπάζει ότι αντιστάθηκε σθεναρά ο Αλέξης Τσίπρας, απέναντι στην προκλητική πολιτική χυδαιότητα των ισχυρών της γερμανοκρατούμενης Ευρώπης. Απέναντι στο πολιτικό bullying που υπέστη ο ίδιος αλλά και η χώρα μας. Και θα μπορούσε επίσης να καταγγέλλει τους πάντες βροντερά. Την ίδια όμως στιγμή, η Ελλάδα θα βρισκόταν κιόλας εκτός Ευρώπης. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Μια χώρα της οποίας οι πολίτες κατά 80%-85% δηλώνουν σταθερά και επίμονα ότι επιθυμούν την παραμονή στη ζώνη του ευρώ. Οι πολίτες στους οποίους «λογοδοτεί» εντέλει ο Έλληνας πρωθυπουργός. Και η οποία χώρα είναι εντελώς απροετοίμαστη για τις συνέπειες ενός τέτοιου ενδεχομένου. Δεν ξέρω δε και αν θα μπορούσε, αν διατίθενται πράγματι τα αντικειμενικά δεδομένα, ώστε να προετοιμαστεί, ακόμη κι αν το επιθυμούσε.
Πολλοί από μας, πιθανότατα και η ίδια η κυβέρνηση, εκτιμούσαμε, ώς το περασμένο Σαββατοκύριακο, ότι οι εταίροι και δανειστές δεν θα οδηγούσαν τα πράγματα ώς τη ρήξη. Ότι δεν θα διακινδύνευαν την ευστάθεια της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. στο σύνολό της. Ότι δεν είναι δυνατόν, τη στιγμή που η κατεύθυνση, από χρόνια, κινείται στη λογική της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», κάποιοι να αποτολμήσουν την ευρωπαϊκή συρρίκνωση. Και, ως εκ τούτου, η ελληνική διαπραγματευτική θέση παραμένει ισχυρή. Διαθέτοντας τα περιθώρια να αρνείται, να ανθίσταται, να διεκδικεί. Εξ αυτού και το γεγονός ότι ο Τσίπρας, μετά από την πεντάμηνη πολύ σκληρή διαπραγμάτευση, τόλμησε να αγγίξει διαπραγματευτικά οριακές καταστάσεις υψηλού ρίσκου. Από τη στάση πληρωμών προς το ΔΝΤ ώς την έξοδο από την -όποια- «ασφάλεια» του προηγούμενου προγράμματος. Και ώς το δημοψήφισμα...
Και οι ευκαιρίες
Προφανώς πέσαμε έξω. Και το διαπιστώσαμε κατά τρόπο οδυνηρό όταν, το περασμένο Σαββατοκύριακο, είδαμε να προβάλλει εφιαλτικά μπροστά στα μάτια μας το Grexit. Και η άτακτη χρεοκοπία. Και η εξαθλίωση της ελληνικής κοινωνίας. Όπου βέβαια δεν ήταν, πλέον, μπλόφα. Δεν επρόκειτο για το έσχατο διαπραγματευτικό κόλπο του Σόιμπλε και των «παρακολουθημάτων» του. Ήταν η ζοφερή πραγματικότητα.
Ε, λοιπόν, τι θα έπρεπε να κάνει, όχι ο Τσίπρας, ο οποιοσδήποτε υπεύθυνος ηγέτης του όποιου πολιτικού χρώματος, μπροστά σ' αυτή την πραγματικότητα; Τι άλλο παρά να επιλέξει, για λογαριασμό της χώρας του, το λιγότερο κακό. Και να επιχειρήσει να περισώσει, μέσα σ' εκείνες τις ασφυκτικές συνθήκες, ό,τι θα μπορούσε να περισωθεί. Ε, αυτό ακριβώς έκανε. Τόσο απλά.
Τα γεράκια της Ευρώπης, τα πανίσχυρα έτσι κι αλλιώς, δεν κατάφεραν να πετάξουν την Ελλάδα από την Ευρωζώνη. Όχι, τουλάχιστον, ώς αυτή τη στιγμή. Δεν κατάφεραν ούτε να ρίξουν τον Τσίπρα όπως, καταφανέστατα, επεδίωκαν από την 25η Ιανουαρίου κιόλας. Δεν κατόρθωσαν ούτε να τον ταπεινώσουν στα μάτια του λαού του και των ευρωπαϊκών λαών. Το δείχνουν οι δημοσκοπήσεις που καταγράφουν την ευρεία εμπιστοσύνη της οποίας εξακολουθεί να χαίρει ο πρωθυπουργός. Το δείχνουν και τα μηνύματα συμπάθειας και στήριξης του διεθνούς Τύπου. Μ' αυτή την έννοια ο Αλέξης Τσίπρας εξασφάλισε το «δεύτερο ημίχρονο» της προσπάθειάς του.
Και εξασφάλισε επίσης ευκαιρίες. Ευκαιρία να προσπαθήσει να απαλύνει κάποια από τα προβλεπόμενα μέτρα προς όφελος των αδυνάτων. Και υπάρχουν οι σχετικές δυνατότητες, ακόμη κι από την ίδια τη συνθήκη. Ευκαιρία να εξηγήσει αναλυτικά, πειστικά, αλλά και με γενναίες δόσεις αυτοκριτικής στο λαό, την πραγματικότητα στις πλήρεις διαστάσεις της. Όπως άρχισε να το κάνει ήδη. Ευκαιρία, απαλλαγμένος πλέον από το αγχωτικό βάρος της διαπραγμάτευσης, να επιμείνει στην πάταξη της φοροκλοπής, στην εξάρθρωση της διαπλοκής, στην ορθολογική εξυγίανση του κράτους, στην αναγκαστική υποταγή των διαχειριστών της ενημέρωσης σε συνθήκες νομιμότητας. Ευκαιρία να προχωρήσει και σ' άλλα μέτρα, πέραν του νομοθετήματος για την ιθαγένεια, που θα φέρει τη χώρα στο πεδίο του Διαφωτισμού. Μέτρα, τα οποία περιέχονται, εξάλλου, στο πρόγραμμά του.
Και, σ' ένα δεύτερο ίσως στάδιο, δεν αποκλείεται να του δοθεί η ευκαιρία να διορθώσει κάποιες από τις οδυνηρές ρήτρες της συνθήκης. Όταν, όπως πολλοί προβλέπουν, μεταβληθούν κάπως οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί. Είτε μέσα από εκλογικές αναμετρήσεις, τις επικείμενες. Είτε επειδή η Ελλάδα λειτούργησε αυτή τη φορά ως καταλύτης, ώστε να αποκαλυφθεί θεαματικά το σημερινό αποκρουστικό ευρωπαϊκό πρόσωπο. Προκαλώντας την απέχθεια λαών, κομμάτων ακόμη και κυβερνήσεων. Είτε επειδή, και πάλι με καταλύτη την Ελλάδα, φαίνεται πως αρχίζουν να αφυπνίζονται οι ευρωσοσιαλιστές. Να διαχωρίζουν τη θέση τους από τη σκληρή Ευρωδεξιά. Και είναι ίσως αυτό το σημαντικότερο κεκτημένο της ευρωπαϊκής συγκυρίας, εφόσον βεβαίως εξασφαλιστεί η συνέχειά του.
Όσο για τον ανήφορο που ο Αλέξης Τσίπρας έχει -πολλαπλώς- ακόμη μπροστά του, να η ευκαιρία. Η μεγάλη ευκαιρία ν' αποδείξει ότι ναι, πράγματι η Αριστερά μπορεί. Η Αριστερά όντως είναι για τα δύσκολα. Για τα πολύ δύσκολα...
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Η ΑΥΓΗ
